Positieve psychologie
pkrijger
De positieve psychologie onderzoekt de factoren die het menselijk geluk en welbevinden bevorderen. De visie en werkwijze van het Atma Instituut is voor een groot deel gebaseerd op de inzichten van de positieve psychologie.
Aristoteles
Geluk is in de geschiedenis van de mensheid altijd een van de belangrijkste onderwerpen van discussie geweest. Overal op aarde spraken mensen met levenswijsheid over het geluk en vrijwel alle filosofen en religies ontwikkelden er theorieën over. Ook Aristoteles (384 – 322 v. Chr) schreef er uitvoerig over. Volgens hem is geluk het hoogste levensdoel. Alles wat we doen is er volgens hem direct of indirect op gericht om gelukkig te worden. Geluk is niet een weg tot nog een hoger doel. Geluk is het einddoel.Gelukswetenschap
Aristoteles verlangde naar de ontwikkeling van een ‘gelukswetenschap’. Het duurde echter heel lang voordat zijn wens in vervulling ging. Want pas aan het eind van de negentiger jaren is een groep psychologen ermee begonnen het onderwerp geluk empirisch te onderzoeken. Zij zijn moderne onderzoeksmethoden gaan gebruiken om beter te begrijpen welke factoren bijdragen tot het menselijk geluk. Hiermee is er een nieuwe stroming in de psychologie ontstaan die in de hele wereld enorm populair is geworden: de positieve psychologie. Er zijn in deze fascinerende nieuwe wetenschap veel belangrijke inzichten ontstaan over geluk. Sommige zijn nieuw, maar de meeste bevestigen oude volkswijsheden en theorieën van filosofen en religies. Hier volgt een greep:
Geluk gedeeltelijk genetisch bepaald
Sommige baby’s zijn van nature gelukkiger dan andere. Maar ondanks verschillen in ‘geluksgenen’ kan iedereen zijn geluk verhogen door serieus te werken aan persoonlijke groei en een gezonde leefstijl. Kinderen in gelukkige gezinnen worden zelf ook gelukkiger en presteren beter op school.
Geluk is een innerlijke toestand
Geluk is een innerlijke toestand die grotendeels onafhankelijk is van externe omstandigheden. We gaan in het leven voortdurend door pieken en dalen. Soms genieten we, soms hebben we pijn. Soms zijn we succesvol, soms verliezen we. Maar we komen steeds weer terug in dezelfde toestand van geluk (of ongeluk).
Je kunt leren om gelukkiger te worden
Geluk is als een spier die je kunt trainen. We kunnen onze innerlijke staat van geluk verhogen door te werken aan persoonlijke groei en een betere leefstijl. Verhoging van zelfvertrouwen, zelfwaardering en communicatieve vaardigheden is essentieel voor de verhoging van geluk.
Gelukkige mensen worden ouder
Oude mensen zijn gelukkiger dan jonge mensen, mits zij actief blijven in de maatschappij, liefdevolle relaties hebben, gezond leven, zichzelf blijven ontwikkelen en georiënteerd zijn op zingeving. Een gezonde leefstijl met genoeg slaap, beweging, zonlicht, gezonde voeding en ontspanning bevordert het geluk.
Minder psychische problemen
Gelukkige mensen kunnen makkelijker een trauma verwerken en krijgen minder last van post-traumatische stress symptomen. Zij groeien zelfs van een trauma (post-traumatische groei). Gelukkige mensen hebben minder last van psychische stoornissen zoals angst, verslaving, psychose en depressie. Als je afgunstig of jaloers bent op andere mensen, kun je deze gevoelens overwinnen door waardering voor ze te ontwikkelen en van ze te leren. Daardoor wordt je gelukkiger.
Gelukkige mensen kunnen beter omgaan met verlies en tegenslagen. Gelukkige mensen zijn stressbestendiger.
Geluk is sociaal
Geluk wordt sterk verhoogd door plezierige, inspirerende en liefdevolle relaties. Sociale betrokkenheid, altruïsme, vergevingsgezindheid, compassie en liefdadigheid bevorderen het algehele geluk in een samenleving.
Gelukkige mensen zijn productiever
Mensen die tevreden en gelukkig zijn op hun werk, zijn productiever en gezonder.
Bekwaamheid
Bekwaamheid, autonomie, creativiteit en flow verhogen het geluk.
Maakt geld gelukkig?
Alleen geld maakt niet gelukkig, maar ook niet ongelukkig. Geld is alleen een transactiemiddel. Het gaat erom wat je met geld doet. Als je het positief gebruikt, zal het je geluk bevorderen. Maar als je het negatief gebuikt verlaagt het je geluk.
Democratie
In de Westers-democratische landen is de bevolking gelukkiger dan in dictaturen. Zie Wikipedia over gelukkigste landen… Ook in democratische organisaties en gezinnen is men gelukkiger.
Optimisme
Mensen met een optimistische levensvisie zijn gelukkiger en gezonder dan pessimisten en leven gemiddeld langer. Optimisme kan worden ontwikkeld.
Spiritualiteit
Spiritualiteit verhoogt het geluk (mits deze uiteraard vrij is van fundamentalisme).
LifeDesign
Geluk wordt bevorderd door het leven als een kunstwerk te beschouwen dat je voor een groot deel zelf kunt vormgeven. We kunnen onze innerlijke staat van geluk verhogen door te werken aan persoonlijke groei en een betere leefstijl.
In alle opleidingen van het Atma Instituut wordt daarom veel aandacht besteed aan persoonlijke groei en verbetering van de leefstijl, omdat deze de basis vormen van een gelukkig leven.
Zie ook:
Visie en werkwijze Atma Instituut
De vijf blue zones in de wereld (waar extreem veel 100-plussers wonen)
Bronnen o.a.:
- Geluk. The World Book of Happiness – Leo Bormans (redactie). (Artikelen van psychologen uit de hele wereld)
- Handboek Positieve Psychologie – Bohlmeijer e.a. (recente inzichten in de wetenschap)
- Gelukkig zijn kun je leren – Martin Seligman (een van de grondleggers)
- The How of Happiness – Sonja Lyobomirsky
- Positieve Psychologie – Dijkstra en Smeets (eenvoudige inleiding)
- Natuurmystiek, Krishna, Confucius, Boeddha, Aristoteles, Jezus etc.
- www.worlddatabaseofhappiness.eur.nl – Ruut Veenhoven, Nederlandse ‘geluksprofessor’)
- www.bluezones.com (over de leefstijl van 100-plussers)
- www.tijdschriftpositievepsychologie.nl (nieuw tijdschrift over positieve psychologie)
- www.pursuit-of-happiness.org (site van Martin Seligman, een van de grondleggers)
- https://en.wikipedia.org/wiki (mooie introductie met veel aanbevolen literatuur en links)
- http://worldhappiness.report/ed/2017/