LifeDesign of meegaan met de stroom?
Geluk
LifeDesign betekent dat je proactief bent. Of moeten we juist meegaan met de stroom van het leven? Dat is een eeuwenoude discussie die nog steeds heel actueel is.
LifeDesign is een praktische toepassing van de positieve psychologie, die zich richt op het scheppen van geluk door het ontdekken van je diepste talenten en verlangens, het bereiken van je hoogste levensdoelen, het ontwikkelen van inspirerende relaties en bovenal het vormgeven van je eigen leven.
De positieve psychologie, ook wel de wetenschap van het geluk genoemd, is in het jaar 2000 ontstaan. Zij is gebaseerd op hele oude wijsheid. Aristoteles (384–322 v.Chr.) schreef al veel over dit onderwerp. Hij vond dat er een soort gelukswetenschap moest komen die alle factoren bestudeert die ons geluk bevorderen. Nu is die wetenschap eindelijk ontstaan in de vorm van de positieve psychologie.
Mensen die gelukkig zijn, ervaren het leven voortdurend als een uitdaging. Voor hen is het leven opwindend, avontuurlijk en inspirerend. Toch is het niet eenvoudig om gelukkig te zijn. In de eerste plaats vereist het veel zelfkennis, innerlijke vrijheid en vooral ook moed. Bovendien kan het geluk verstoord raken doordat mensen het verkeerde werk doen, ongezond leven, met verkeerde mensen omgaan, te weinig voor zichzelf opkomen of onverwerkte ellende uit hun verleden met zich meedragen.
Het verlangen naar geluk
Aristoteles ging ervan uit dat iedereen zonder uitzondering naar geluk streeft. Alle beslissingen die we nemen zijn er uiteindelijk op gericht om ons geluk te vergroten. Ik geloof dat hij daar helemaal gelijk in had. Ik heb namelijk nog nooit iemand ontmoet die ernaar verlangt ongelukkig te worden. Zelfs de grootste masochist denkt uiteindelijk gelukkig te worden door zichzelf pijn te doen.
Bekijk de video
LifeDesign: zelf je geluk en succes creëren
Tijdens LifeDesign leer je hoe je factoren die het geluk verstoren zoveel mogelijk uit de weg ruimt en hoe je je leven zodanig ontwerpt of ‘restylet’ dat je optimaal geluk voor jezelf en je omgeving schept.
Als we kijken naar mensen die gelukkig zijn en veel succes hebben in hun leven, zien we dat zij allemaal heel creatief zijn. Ze scheppen hun eigen producten of diensten, creëren een succesvolle onderneming of zorgen dat een organisatie steeds beter functioneert. Ook op privégebied geldt dit principe. Mensen met een succesvol huwelijk werken daar constructief aan en verzinnen steeds weer nieuwe activiteiten om de relatie levendig te houden. Kortom, dit soort creatieve mensen maakt zijn eigen ‘LifeDesign’.
De mens is van nature een ontwerper
Het is niet genoeg om stilletjes af te wachten tot onze wensen vanzelf in vervulling gaan. We moeten er actief wat voor doen. Het is namelijk nodig dat we ons leven op een creatieve manier vormgeven, zodat onze wensen de kans krijgen in vervulling te gaan. En dat kan, want de mens is van nature een grandioze ontwerper, de grootste op aarde.
Eén van de meest opvallende verschillen tussen mens en dier is namelijk dat de mens veel geavanceerder kan ontwerpen dan dieren. Dieren komen in het ontwerpen meestal niet verder dan het graven van een hol of het bouwen van een mierenhoop, hoe ingewikkeld deze ook mogen zijn. Mensen kunnen echter hele steden ontwerpen, om maar te zwijgen over de gigantische computers, vliegtuigen en ruimteschepen die er tegenwoordig vervaardigd worden. Ook in de oudheid was de mens al goed in ontwerpen. Kijk maar naar de piramides van de Egyptenaren en de Maya’s, de bouwwerken van de Romeinen en de grote kathedralen en tempels van de wereldreligies.
Ook op kleine schaal zijn wij voortdurend aan het ontwerpen, dat hoort bij het leven. We ontkomen daar niet aan. We hebben een huis nodig om in te leven, hetgeen door een architect is ontworpen. We moeten elke dag eten, wat een zekere organisatie vereist. We hebben kleren nodig, die ontworpen en gefabriceerd moeten worden. En we kunnen vrijwel niet meer zonder computers leven.
Ontwerpen impliceert het bestaan van een vrije wil gecombineerd met creativiteit. Uit het feit dat mensen voortdurend aan het ontwerpen zijn, kunnen we concluderen dat creativiteit en de vrije wil zeer belangrijke elementen zijn van het menselijk bestaan.
LifeDesign houdt in dat je je vrije wil en creativiteit zo sterk ontwikkelt dat je je leven in grote lijnen zelf gaat vormgeven. De vraag is echter of het mogelijk is ons leven zelf vorm te geven. En tevens kunnen we ons afvragen of het wenselijk is om dat te doen. Dit zijn vragen die in de meeste filosofische stromingen worden gesteld. Laten we beginnen met de eerste vraag:
Is het mogelijk om de loop van je leven zelf te bepalen?
Niets in ons leven staat volledig vast, want we hebben een vrije wil. Dit betekent dat wij zelf keuzes kunnen maken. Maar in het ontwerpen en organiseren van ons leven hebben we te maken met vier invloeden: de invloed van ons innerlijk, de invloed van de natuur, de invloed van de maatschappij en de invloed van de privésfeer. Ons LifeDesign wordt voortdurend beïnvloed door deze vier factoren.
De vier invloeden op je LifeDesign
Denk bijvoorbeeld eens terug aan een vakantie die je samen met vrienden, je partner of je kinderen hebt georganiseerd. Daarbij had je je eigen wensen voor een bestemming (je eigen innerlijk), maar je moest daarbij ook rekening houden met de wensen van je vrienden of gezinsleden (de privésfeer) en de wetten van het land waar je heen gaat (maatschappelijke factoren). Daarnaast moest je ook nagaan of het klimaat gunstig was en de natuur aantrekkelijk (invloeden uit de natuur).
De vraag of het mogelijk is je leven zelf te ontwerpen kunnen we met ja beantwoorden, mits je flexibel om kunt gaan/omgaat met invloeden om je heen. Bovendien moet je er rekening mee houden dat je bij de uitvoer van een ontwerp waarschijnlijk nog zaken wilt bijsturen. Zelf je leven creëren is dus in grote lijnen mogelijk. Maar we komen nu wel bij de tweede vraag:
Is het wenselijk om de loop van je leven zelf te bepalen?
Is het niet beter om de dingen hun vrije loop te laten en je mee te laten nemen door de stroom van het leven, zoals een boot meedrijft op de stroom van een rivier? Het is een poëtische gedachte, maar helaas een beetje naïef. Je kunt je weliswaar laten meevoeren door de stroom van de rivier, maar tegelijkertijd moet je voortdurend bijsturen om niet tegen de wal of een andere boot aan te botsen. Toch is deze metafoor bruikbaar. Er wordt namelijk een belangrijk aspect van LifeDesign mee geïllustreerd. Enerzijds laat je je meevoeren door de rivier (de stroom van het leven) en anderzijds bestuur je de boot (geef je richting aan je leven).
We hebben al gezien dat we voortdurend worden beïnvloed door andere mensen en de natuur. Als je de dingen te veel op hun beloop laat, loop je ten eerste de kans dat je leven te veel door andere mensen wordt bepaald. En ten tweede word je in te grote mate een speelbal van de natuur. Maar de krachtigste invloed komt uit je eigen innerlijk. Er zijn namelijk allerlei onderbewuste invloeden die je onderuit kunnen halen, zoals onzekerheid, angst en besluiteloosheid.
Stel dat je een dijk van een baan hebt met fijne collega’s, vlak bij je huis en met veel mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling. Dan zijn alle omringende factoren uitstekend. Maar als je erg onzeker bent, zul je je nooit volledig op je gemak voelen, noch bij collega’s, noch bij klanten. De innerlijke factoren zijn dus ongunstig. Je persoonlijke welzijn wordt voortdurend verstoord door je onzekerheid.
We kunnen concluderen dat het absoluut wenselijk is om ons eigen leven vorm te geven. Dit is ook bevestigd door uitgebreid onderzoek in de positieve psychologie. Wel dienen we een goed evenwicht te vinden tussen het vormgeven van ons leven en meegaan met de stroom. Er is namelijk altijd en overal een spanningsveld tussen de innerlijke, intermenselijke en natuurlijke invloeden op ons LifeDesign.
LifeDesign is als tuinieren
LifeDesign is te vergelijken met tuinieren, beginnend met het ontwerpen van een tuin. Ook hierbij zijn innerlijke en uiterlijke invloeden voortdurend aanwezig. Eerst ga je kijken wat de natuurlijke mogelijkheden zijn. Hoe groot is de oppervlakte? Hoe vruchtbaar is de grond? Wat is de structuur van de bodem? Waar is veel en waar is weinig zonlicht? Daarna ga je een eerste schets maken en laat je je fantasie de vrije loop. Dit is de innerlijke sfeer.
Vervolgens ga je overleg plegen met de betrokken mensen in de privésfeer zoals je partner of je gezin. Die willen er natuurlijk ook graag van genieten. Ook is het nuttig om te onderzoeken wat de regels en bepalingen van de gemeente zijn voordat je de tuin gaat aanleggen. Op deze manier stem je je af op de maatschappelijke sfeer.
Je ontwerpt dus in grote lijnen de tuin en legt hem daarna aan. Vervolgens laat je de natuur haar gang gaan. Terwijl de tuin zich ontwikkelt, blijf je voortdurend actief met het onderhouden ervan en breng je er regelmatig nieuwe elementen in. Sommige mensen gaan heel ver in het ordenen van de tuin, maar lopen daarmee de kans een steriele tuin te creëren. Andere mensen besteden te weinig aandacht aan het onderhoud en lopen daarmee de kans een chaos te creëren, waarin onkruid steeds meer de overhand krijgt. De kunst van het tuinieren is om een mooi evenwicht te scheppen tussen ordening en spontaniteit, waarin de tuinier goed met de natuur samenwerkt.
Op dezelfde manier kun je ook je leven ontwerpen. Je maakt in grote lijnen een plan, maar de details laat je over aan de natuurlijke stroom van het leven en de samenwerking met de mensen in je omgeving. Op deze wijze ontstaat er een harmonieus samenspel tussen je eigen verlangens, de invloed van de natuur en de mensen om je heen.
Het leven is een reis
Het leven is ook te vergelijken met een reis. Je kunt in grote lijnen een plan maken voor deze reis en de reisbestemming die je wilt bereiken, maar terwijl je op reis bent, gebeuren er allerlei dingen die je niet had kunnen voorzien zodat je je plannen zult moeten veranderen. In grote lijnen kun je je reisplan volgen, maar soms moet je je koers wijzigen.
Als je bijvoorbeeld met de auto naar Zuid-Frankrijk rijdt, kun je kiezen uit talloze routes. Mensen die haast hebben kiezen alleen de snelwegen. Maar als je regelmatig wilt stoppen omdat je veel mooie plekjes wilt zien, kun je beter de kleinere wegen van de Route Nationale volgen. Terwijl je reist, ben je gebonden aan de wegen waarover je rijdt. Die zul je moeten volgen, maar je bent ook heel vrij in het kiezen van de route. Verschillende wegen leiden naar hetzelfde doel. En als je met mensen samen reist, zul je de meeste beslissingen in overleg met je medereizigers moeten nemen.
Maak je eigen LifeDesign
Als ware levenskunstenaar streef je er niet naar om het levensontwerp van anderen na te bootsen, maar je eigen ontwerp te maken, zodat je je eigen pad kunt gaan. Soms kan het goed zijn een tijdje in de voetsporen van iemand anders te lopen, maar het is belangrijk zo snel mogelijk je eigen weg te gaan. Te lang in de voetsporen van anderen lopen is niet bevorderend voor de creativiteit. Het gaat erom dat je je eigen wil ontwikkelt en niet alleen de wil van anderen volgt. Volg je eigen passie! Het volgen van je eigen passie geeft veel meer geluk. Smaken verschillen! De passie van iemand anders geeft voor die ander geluk, maar hoeft jou nog niet gelukkig te maken. Levenskunst houdt in dat je op zoek gaat naar je eigen specifieke verlangens. Vanuit deze verlangens ga je je leven ontwerpen.
LifeDesign betekent dat je op eigen benen gaat staan en verantwoordelijkheid neemt voor je eigen leven.
Het zelf ontwerpen van je levensloop heeft te maken met keuzes maken en verantwoordelijkheid. Als je alles op zijn beloop laat, hoef je geen keuzes te maken en hoef je niet verantwoordelijk te zijn voor de gevolgen van eventueel verkeerde beslissingen. Verantwoordelijkheid is echter een essentieel onderdeel van volwassenheid. Er komt voor iedereen een tijd om op te staan en het leven zelf richting te geven. Want een van de grootste levensdoelen is om een goede lifedesigner te worden, een levenskunstenaar.
Links:
